Jesteś wspólnikiem spółki? Jeśli tak, to najprawdopodobniej zdarza się, że spółka sprzedaje coś Tobie, albo ty jej? Być może bywa tak, że jesteś stroną umowy ze spółką osobową, w której jesteś jednocześnie wspólnikiem? Jeśli odpowiedziałeś tak, to warto byś czytał dalej.
No dobra, nic niezwykłego, wszyscy tak robią, w czym problem?
Jeśli żyłeś w błogim stanie niewiedzy, to muszę Cię brutalnie sprowadzić na ziemię. Dlatego że wszyscy dookoła tak działają, to nie znaczy że robią prawidłowo.
Umowa wspólnika sp.j. ze spółką, przy braku ostrożności, może wywołać lawinę problemów…
Od prozy życia księgowych jaką będą ceny transferowe i rynkowe ustalenie wartości świadczenia/towaru/usługi po nieważność czynności prawnej.
Dlatego dziś napiszę Ci o reprezentacji spółki jawnej w umowie zawieranej z jej wspólnikiem. Pod hasłem reprezentacja sp.j. kryje się to kto może skutecznie działać w jej imieniu.
Jeśli Twoja spółka jawna podpisuje umowę o pracę, umowę sprzedaży z inną spółką, to sprawa jest prosta. Za spółkę działa jej wspólnik, albo wspólnicy. Może również pełnomocnik, czy prokurent.
Co jeśli umowa jest zawierana przez spółkę z jej wspólnikiem?
Aby sprawę skomplikować puśćmy wodze fantazji:
Miś i Zdziś spółka jawna chce podpisać umowę najmu z jej wspólnikiem – Panem Misiem. Problem jest taki, że Panowie wspólnicy w umowie spółki wskazali reprezentację łączną, dwuosobową. Nie mają prokurenta. Czy przy takiej umowie najmu ze wspólnikiem spółkę może reprezentować drugi wspólnik Pan Zdziś?
No nie. Umowa nie będzie skutecznie zawarta przez spółkę jawną…
A czy spółkę jawną mogą reprezentować obaj wspólnicy? Za spółkę podpisze ją Pan Miś i Zdziś. A za właściciela nieruchomości Pan Miś
Pewnie i może. Większość ludzi na rynku tym się nie przejmuje i właśnie tak podpisuje takie umowy.
Pytanie czy taka umowa będzie ważna?
Reasumując problem w spółkach osobowych jest taki, że ustawodawca nie uregulował takich spraw.
W przeciwieństwie do spółki z o.o., gdzie mamy jasny przepis regulujący sprawę reprezentacji spółki w umowie z członkiem jej zarządu.
To jak to jest w tych umowach wspólnika ze spółką?
Brutalna rzeczywistość jest taka, że sami prawnicy do końca chyba nie wiedzą…
Jest pewien nieśmiały nurt w orzeczeniach naszego Sądu Najwyższego[1].
Wskazuje że do reprezentacji spółek osobowych w sprawach z jej wspólnikiem powinno się stosować zasady obowiązujące w spółce z o.o. Ale nie jest on taki oczywisty.
Jeśli jednak jako wspólnik spółki osobowej chcesz uniknąć zarzutu czynności prawnej z samym sobą i nieważności czynności prawnej jest na to rozwiązanie.
Reasumując -> pełnomocnik. Dla Ciebie lub dla spółki. Przy takiej umowie nie powinieneś występować po obu stronach. Możesz za to udzielić pełnomocnictwa. Uwierz mi, Twój spokojny sen jest tego wart.
Ale o co chodzi z tą ważnością umowy?
Na pierwszy rzut oka, co się stanie jeśli umowa między spółką a wspólnikiem będzie źle zawarta. Najwyżej będzie nieważna i o co całe halo.
A pomyśl że z działalności sprzedałeś do spółki maszyny. Dla uproszczenia po cenach rynkowych. Masz dokumentacje transferową. Rozliczyłeś u siebie i w spółce VAT.
Spółka robi amortyzację.
A tymczasem… przy kontroli skarbówka kwestionuje wam faktury i stwierdza że nie doszło do sprzedaży.
Mam opowiadać dalej?
Wiesz co będzie w Vacie i dochodówce? A co jeśli to nie były maszyny a najem nieruchomości. Nie ma jednej faktury a jest ich 30? Wszystkie wywalone z kosztów i VAT-u?
Po co ci to? 🙂
[1] IV CSK 332/2012, V CSK 154/12
Zbigniew Korsak
radca prawny
Photo by Will Porada on Unsplash
***
Czy dwie spółki mogą tworzyć spółkę jawną?
Spółka jawna jest spółką osobową.
Dla prawnika oczywistość.
Nie prowadziłem badań, ale idę o zakład że zdecydowana większość spółek jawnych w Polsce to spółki osób fizycznych. Czyli takie w których wspólnikami są zwykli fizyczni i namacalni śmiertelnicy [Czytaj dalej…]
{ 8 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Witam,
chce do istniejacej spolki jawnej w której jestem wspolnikiem wniesc wklad w postaci aportu przedsiebiorstwa. chcialbym dla bezpieczenstwa skorzystac z pelnomocnika ktory podpisze umowe wniesienia aportu za spolke (podpisy notarialnie poswiadczone). zastanwaiam sie tylko czy wystarczy udzielenie pełnomocnictwa u notariusza przez obydwu wspolnikow (podpisy notarialnie poswiadczone), czy tez konieczna jest również uprzednia uchwała wspolników i mam watpliwosc co do formy (czy wystarczy zwykla pisemna).
co Pan na to?
z góry dziękuje za odpowiedź.
Dziękuję za pytanie i komentarz.
Jeśli jest Pan zainteresowany moją pomocą i opinią, proszę o kontakt.
Dane znajdzie Pan w stopce strony.
Pozdrawiam
Zbigniew Korsak
Witam serdecznie.
Odpowiedź na to, co będzie w podatku VAT jest raczej prosta – nic szczególnego się nie stanie, a wynika to z treści art. 5 ust. 2 ustawy o VAT. W podatku dochodowym rzeczywiście sprawa może być nieco bardziej złożona, a przez to kłopotliwa.
Pozdrawiam
Robert Mrówka
Dziękuję za komentarz.
Zbigniew Korsak
Świetny wpis. Pozdrawiam.
Dziękuję.
Zbigniew Korsak
A co w przypadku gdy do składania oświadczeń w imieniu spółki uprawniony jest każdy ze wspólników? To czy drugi wspólnik (Miś) może zawrzeć w imieniu spółki umowę ze Zdzisiem?
@Przemek
dzięki za dobre pytanie. Odsyłam do treści wpisu, który dotyczy łącznej reprezentacji wspólników spółki jawnej.
Pytanie dotyczy sytuacji w której każdy wspólnik działa za spółkę.
Dzięki za komentarz!
Zbigniew Korsak